De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) wil gebouweigenaren wettelijk verplichten periodiek onderzoek te laten doen naar de constructieve veiligheid van het gebouw en indien nodig maatregelen te treffen om die veiligheid te verbeteren. De OvV maakte deze aanbeveling naar aanleiding van het rapport over de instorting van het dak van het AZ-Stadion. Minister Ollongren heeft in een kamerbrief aangekondigd gehoor te geven aan de aanbeveling.
VNconstructeurs is blij met het besluit van de minister. Bob Gieskens licht toe: “We pleiten al langer voor een APK voor risicovolle gebouwen. Dit is een goede en noodzakelijke aanvulling op de maatregelen die in ontwerp en bouwfase al getroffen worden voor borging van de constructieve veiligheid.”
In het rapport over de instorting van het AZ-dak is te lezen dat de oplevering, het onderhoud en de jaarlijkse controle en veiligheidsverklaring door eigenaar en gemeente niet goed zijn gegaan. De Onderzoeksraad stelt daarom een ‘APK’ voor gebouwen voor. De OvV verwijst in het rapport ook naar de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) en het actieplan dat door de aangesproken partijen (VNconstructeurs, NLingenieurs, Bouwend Nederland, Opdrachtgeversforum, Governance Code Veiligheid) is opgesteld na de ingestorte parkeergarage bij Eindhoven Airport. Deze maatregelen zijn echter niet gericht op de constructieve veiligheid tijdens de gebruiksfase. De OvV bevalminister Ollongren van Binnenlandse Zaken daarom aan grote publieke gebouwen verplicht periodiek te laten onderzoeken naar de constructieve veiligheid. Vooruitlopend op deze verplichting beveelt de OvV Ollongren aan om eigenaren van deze gebouwen een richtlijn voor de periodieke beoordeling van constructieve veiligheid te geven.
Reactie Minister Ollongren
Minister Ollongren reageerde met een Kamerbrief op de aanbeveling van het OvVen schrijft dat ze binnen een half jaar (25 juni 2021) haar definitieve standpunt kenbaar zal maken.
Verder schrijft ze: “Ik sta positief ten aanzien van de aanbevelingen van de Onderzoeksraad. Gebruikers en bezoekers van grote publieke gebouwen moeten ervan uit kunnen gaan dat deze gebouwen constructief veilig zijn. Het rapport van de Onderzoeksraad leert dat dit niet vanzelfsprekend is. De constructieve veiligheid van grote publieke gebouwen in de gebruiksfase moet daarom beter worden geborgd. Ik zal daartoe een wettelijke periodieke beoordeling (APK) voor de constructieve veiligheid van grote publieke gebouwen instellen voor eigenaren. Met deze wettelijke verplichting wordt de algemene zorgplicht die eigenaren nu al hebben om hun gebouwen veilig te houden concreter ingevuld en dit vereenvoudigt de rol van de gemeente als bevoegd gezag. De precieze uitwerking van deze periodieke beoordeling zal ik vastleggen in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (Bbl)”.
Bijdrage aan NTA
De minister is verder van plan NEN opdracht te geven een NTA te ontwikkelen voor de technische invulling van de inspecties. Eind januari vond hierover een verkennend webinar plaats waaraan onder andere diverse gebouweigenaren deelnamen.Ook VNconstructeurs heeft deelgenomen aan het webinar en levert graag een bijdrage aan de totstandkoming van de NTA. Het uitgangspunt van VNconstructeurs is dat uit te voeren inspecties effectief en tegelijkertijd proportioneel moeten zijn zodat zowel eigenaren van gebouwen als inspecterende partijen niet met onnodige kosten en administratie worden opgezadeld. Een risico-gestuurde invulling is dan ook cruciaal.
Visie VNconstructeurs
Het rapport van de OvV maakt eens te meer duidelijk dat de aandacht voor constructieve veiligheid van initiatief tot en met gebruik structureel geborgd moet zijn. De acties die naar aanleiding van het eerdere rapport over de parkeergarage Eindhoven in gang zijn gezet, zijn vooral gericht op de ontwerp- en uitvoeringsfase. Het belang hiervan wordt in het recente rapport opnieuw bevestigd. De voorgestelde maatregelen voor de gebruiksfase zijn belangrijk om de ‘constructieve cirkels’ te sluiten. Het voornemen om dit voor grote publieke gebouwen vorm te geven door een wettelijke verplichting juicht VNconstructeurs toe.
Door de technisch inhoudelijke invulling hiervan in een NTA te regelen, kan optimaal gebruik worden gemaakt van de in de sector aanwezige expertise, zoals bijvoorbeeld in het eerder gepubliceerde Protocol Beoordeling constructieve veiligheid Stadions Betaald Voetbal. En omdat de constructie van een voetbalstadion iets anders is dan een bioscoop of een stadskantoor, moet de genoemde risicogestuurde aanpak bijdragen aan een proportionele invulling, die voor eigenaren niet leidt tot overbodige kosten en administratie.
De aanbeveling van de OvV beperkt zich tot een wettelijke verplichting voor grote publiekgebouwen. Een begrijpelijke keus vanuit het oogpunt van proportionaliteit, vindt VNconstructeurs. Maar, zo stelt bestuurslid en voorzitter van de commissie vakmanschap Rudi Roijakkers: “Ernstige incidenten in de gebruiksfase komen zeker ook regelmatig voor bij andere gebouwen. De recente sneeuw- en vorstperiode heeft dit ook weer geïllustreerd. We roepen alle gebouweigenaren dan ook op om proactief invulling te geven aan hun bestaande zorgplicht. Het zou goed zijn als bij de ontwikkeling van de NTA nu al rekening gehouden wordt met een toekomstige uitbreiding van de scope, zodat ook deze groep eigenaren daarmee uit de voeten kan.”